a@eyesonsuriname.com

Brazilië en China op weg naar werelddominantie

News

Brazilië en China op weg naar werelddominantie

Lula sets the tone in China

Met Latijns Amerika op sleeptouw

eyesonsuriname

Amsterdam, 16 april 2023– President Luiz Inácio Lula da Silva reisde deze week samen met een entourage van jewelste, met tientallen politieke vertegenwoordigers en meer dan tweehonderd bedrijfsleiders naar China voor een bezoek dat gericht was op het verbeteren van de handels- en economische betrekkingen tussen de grootste landen in Azië en Zuid-Amerika. 

Zijn ontmoeting met de Chinese leider Xi Jinping op vrijdag in Peking volgde op de ontmoeting in februari met de Amerikaanse president Joe Biden in het Witte Huis, aangezien Lula de eerste maanden van zijn termijn gebruikt om een nieuwe toon in het buitenland te zetten. Onze experts zijn hier om de brandende vragen te beantwoorden over wat deze reis ons vertelt over de twee zwaargewichten van Global South.

 1. Waar komt Lula mee terug uit Beijing?

Naast de vijftien overeenkomsten tussen Brazilië en China, verlaat Lula Peking ook met een pad naar meer samenwerking, zelfs buiten de handel. Aangezien China de belangrijkste handelspartner van Brazilië is, was dit bezoek een belangrijk zegel voor Lula, waarmee hij zijn eerste honderd dagen in functie afrondde nadat hij de drie belangrijkste economische partners van Brazilië had bezocht: Argentinië, de Verenigde Staten en nu China.

Recente opmerkingen van de Braziliaanse minister van Financiën Fernando Haddad weerspiegelen de intentie van Brazilië om de economische betrekkingen met zowel China als de Verenigde Staten te verdiepen. “Brazilië heeft de omvang om bilaterale overeenkomsten te sluiten”, zei Haddad tegen journalisten tijdens de China-reis.

—Valentina Sader is adjunct-directeur en hoofd Brazilië bij het Adrienne Arsht Latin America Center van de Atlantic Council.

2. Tijdens de reis riep Lula de BRICS-landen op om in hun eigen valuta te handelen en een einde te maken aan de handelsdominantie van de dollar. Hoe reëel is deze dreiging?
Toen Lula tijdens zijn bezoek aan China opriep om een einde te maken aan de dominantie van de dollar in de wereldhandel, zong Lula voor een koor waarvan het themalied renminbi (RMB) internationalisering is. 

Zijn pleidooi voor een “BRICS-valuta” ter vervanging van de dollar bij het afwikkelen van handelstransacties tussen leidende opkomende landen (Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika vormen samen de informele BRICS-groep) zal waarschijnlijk niet veel opleveren. althans in de nabije toekomst. Desalniettemin onderstreept het de mogelijkheden voor Peking om het internationale gebruik van de Chinese munt te vergroten. 

Toen de handel van Brazilië met China vorig jaar een record van $ 150 miljard bereikte, kwam de RMB naar voren als de op een na grootste reservevaluta van het land (goed voor 5,37 procent van de deviezenposities). 

Dat is een erg duidelijke indicatie van een trend van toenemende RMB-reële transacties, die zich waarschijnlijk in de toekomst zal voortzetten, aangezien de twee landen verschillende overeenkomsten hebben ondertekend om de handel uit te breiden. 

De Braziliaanse import en export wordt echter nog steeds overwegend in dollars afgerekend, en de Amerikaanse valuta neemt nog steeds meer dan driekwart van de Braziliaanse reserves in beslag.


Eind maart werd een Braziliaanse bank (gecontroleerd door een Chinese moedermaatschappij) de eerste financiële instelling in Latijns-Amerika die zich aansloot bij het Chinese grensoverschrijdende interbancaire betalingssysteem, dat handelsovereenkomsten afwikkelt in de Chinese valuta. Maar de meeste Braziliaanse bedrijven blijven het op dollars gebaseerde SWIFT-berichtensysteem gebruiken. Zelfs toen het wereldwijde aandeel van de RMB in handelstransacties verdubbelde tot 4,5 procent in 2022, bleef de dollar de voorkeursvaluta in 84 procent van alle handelsovereenkomsten wereldwijd.

—Jeremy Mark is een niet-ingezeten senior fellow bij het GeoEconomics Center. Hij werkte eerder voor het IMF en de Asian Wall Street Journal.


3. Wat heeft China gewonnen bij dit bezoek?

Van wat we tot nu toe hebben gezien, hebben Lula en Xi cruciale “overwinningen” behaald tijdens hun bilaterale ontmoeting. De twee tekenden vijftien bilaterale overeenkomsten op het gebied van landbouw tot technologie, waarmee de verdere ontwikkeling van het alomvattende strategische partnerschap tussen China en Brazilië wordt aangetoond. Lula bezocht zelfs een technologieontwikkelingscentrum van Huawei en ontving een presentatie over hoe 5G een revolutie teweeg kan brengen in telegeneeskunde en onderwijs; dit suggereert Lula’s bereidheid om China’s 5G-uitbreiding in Brazilië te versnellen, ondanks Amerikaanse inspanningen om China’s 5G-opmars in de regio te vertragen vanwege spionageproblemen.

Beide leiders profileerden zich ook met succes als voorvechters van het Globale Zuiden, waarbij ze hun verlangen uitten om “de wereldgeopolitiek in evenwicht te brengen”, pleitten voor hun landen als bemiddelaars in Oekraïne, en het handhaven van het BRICS-mechanisme als tegenwicht tegen het door de VS gedomineerde internationale systeem. De meest opruiende verklaring van Lula dat de BRICS-landen de Amerikaanse dollar achter zich laten en in hun eigen valuta handelen, was echter waarschijnlijk blunder, vooral gezien het feit dat de Amerikaanse dollar nog steeds goed is voor 60 procent van de wereldwijde centrale bankreserves.

—Leland Lazarus is een niet-ingezeten fellow bij de Global China Hub en adjunct-directeur voor nationale veiligheid aan het Jack Gordon Institute of Public Policy van de Florida International University. Hij diende voorheen als speciale assistent en speechschrijver van de commandant van het US Southern Command en als officier van buitenlandse dienst van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in China en het Caribisch gebied.

4. Wat onthullen Lula’s bezoeken aan zowel Washington als Peking over zijn benadering van het buitenlands beleid?

Pas na de reis naar Washington in februari had Lula’s bezoek aan Peking een duidelijker en concreter doel. De reis naar Washington was gericht op het herstellen van de betrekkingen en het bespreken van samenwerking rond gemeenschappelijke uitdagingen, zoals democratie en klimaat. Het bezoek aan Beijing had een belangrijke zakelijke component. Beide waren belangrijk bij het consolideren van Lula’s doelstellingen op het gebied van buitenlands beleid.

Brazilië zal zijn traditionele niet-gebonden, niet-interventionistische benadering van het buitenlands beleid voortzetten en nauwe diplomatieke betrekkingen onderhouden met strategische partners, waaronder zowel de Verenigde Staten als China. 

Tegelijkertijd zal Lula blijven aandringen op het heroverwegen van de wereldorde om de huidige tijd weer te geven, en die relevantie voor Brazilië duidelijk te maken. 

Een paar voorbeelden zijn onder meer Lula’s interesse in het leiden van vredesgesprekken tussen Rusland en Oekraïne, het organiseren van de top van de Groep van Twintig (G20) in 2024, het in twijfel trekken van de afhankelijkheid van de dollar, het voorstellen van wijzigingen aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en het sturen van een speciale adviseur buitenlands beleid naar Venezuela voor ontmoetingen met het Maduro-regime en zijn oppositie. 

De vraag die overblijft is of Lula wel of niet de juiste strijd kiest – en of hij de steun zal hebben, zowel nationaal als internationaal, om succesvol te zijn.

—Valentina Sader

5. Hoe kan het bezoek aan Lula worden gezien binnen de context van Xi’s hernieuwde contact met het Zuiden?

Lula’s bezoek aan China en ontmoeting met Xi weerspiegelt Lula’s wens om opnieuw – net als in zijn vorige ambtsperiode – in het middelpunt van het wereldtoneel te staan. 

En het is een bezoek dat volledig binnen China’s prioriteiten valt om de banden met Brazilië te verdiepen als onderdeel van zijn zoektocht naar meer leiderschap in het Zuiden. 

China is de belangrijkste handelspartner van Brazilië. En dit bezoek is een duidelijk signaal dat die economische banden de komende jaren alleen maar zullen verdiepen.

Wat niet te missen is, is het verschil in pracht en omvang van de delegatie tussen het bezoek aan China en Lula’s reis naar Washington twee maanden eerder. 

Terwijl het bezoek aan de VS een korte tweedaagse stop was zonder een zakelijk contingent, is de reis naar China twee keer zo lang met een grote delegatie zakenmensen die op zoek zijn naar nieuwe commerciële kansen nu China weer open is na de COVID-19-lockdowns. 

Het weerspiegelt ook de inauguratie van Lula: China stuurde de toenmalige vicepresident Wang Qishan – een nauwe bondgenoot van Xi – om zijn delegatie te leiden, terwijl de Amerikaanse delegatie werd geleid door minister van Binnenlandse Zaken Deb Haaland.

—Jason Marczak is de senior directeur van het Adrienne Arsht Latin America Center.

eyesonsuriname

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *