Amsterdam, 14 februari 2022– Nog geen drie weken nadat zijn bezoek aan Suriname, naar aanleiding van de dood van zijn moeder werd afgebroken, heeft de Braziliaanse president Jair Bolsonaro China bezocht.
Dinsdag 15 februari, bezoekt hij zijn nieuwe vrienden, de heer Putin op het Kremlin in Moskou en daags daarna Viktor Orban in Hongarije.
Wellicht doet de Surinaamse inlichtendiensten nuttige informatie op over de vraag wat de uiteindelijke bedoeling van Brazilië met Suriname is.
Bolsonaro komt dinsdag aan in Rusland aankomen voor een officieel bezoek, dat op een zeer ongemakkelijk diplomatiek moment is beschreven, gezien de impasse in Oekraïne tussen Moskou en de westerse alliantie.
Ondanks aanbevelingen van het tegendeel in de Braziliaanse kabinet, en vermoedelijk uit Amerikaanse diplomatieke bronnen, gaat Bolsonaro door met het bezoek aan president Vladimir Poetin en benadrukt hij dat zijn enige doel is om de handel, BRICS- en Mercosur-kwesties te blijven bevorderen.
Desalniettemin vrezen leden van het kabinet van Bolsonaro dat Poetin zou kunnen proberen te profiteren van de reis en de bilaterale bijeenkomst van woensdag, waarbij steun werd aangevraagd voor het geschil over Oekraïne van het grootste land van Latijns-Amerika, een hoge vertegenwoordiger van Mercosur en een niet-permanent lid van de VN-Veiligheidsraad.
“De timing is verschrikkelijk”, zegt Guilherme Casarões, een politiek analist bij de Getúlio Vargas Stichting in Brazilië. “We weten niet wat er gaat gebeuren. De dingen zullen steeds intenser worden aan de grens Rusland-Oekraïne. Poetin nodigde Bolsonaro eind november uit, toen de spanningen over Oekraïne opliepen. Bolsonaro zal naast de ontmoeting met “sterke man Poetin” ook een bezoek brengen aan mede-populistische leider Viktor Orban in Hongarije, waar hij donderdag naar toe zal reizen. “De VS oefenden veel druk uit naar Brasilia om de reis af te blazen”, zegt Felipe Loureiro, hoogleraar internationale betrekkingen aan de universiteit van São Paulo. Maar nu annuleren zou het signaal zijn dat Brazilië een marionet van de VS is, en Poetin “zou echt pislink worden”, zei hij.
Bolsonaro drong er zaterdag opnieuw op aan dat hij door zou gaan met het bezoek, ondanks de het vooruitzicht dat er spoedig een oorlog uitbreekt.
De Braziliaanse president die graag zijn religiositeit aanhaalt, voegde eraan toe: “We vragen God dat er vrede in de wereld zal heersen, voor het welzijn van ons allemaal”. gedwongen om de reis te maken om redenen van binnenlands beleid, wijst Casaroes erop, voorafgaand aan de presidentsverkiezingen van april. Nu naar Rusland gaan is een teken van grootsheid’, zegt Casaroes.
“Hij heeft de VS, China en Europa tegengewerkt. De enige buitenlandse mogendheid die hij kon bezoeken, was Rusland.’ over Russische investeringen in koolwaterstoffen en infrastructuur in Brazilië, evenals in handel, BRICS, Mercosur en handel.
Bolsonaro onderhield nauwe banden met de Verenigde Staten onder voormalig president Donald Trump, zijn politieke rolmodel. De VS hebben Brazilië in 2019 zelfs uitgeroepen tot een “belangrijke niet-NAVO-bondgenoot”. Maar de betrekkingen zijn kouder geworden onder Joe Biden, en Bolsonaro heeft zijn bewondering uitgesproken voor zijn populistische kameraden in Rusland met de Echt Zeer Sterke Mannen Poetin en Hongarije.
Maar de Amerikaanse staat Afdeling is alert. “Als democratische landen… hebben we de verantwoordelijkheid om op te komen voor democratische principes en voor de op regels gebaseerde orde”, zei woordvoerder Ned Price. Hij voegde eraan toe dat Washington “ervan overtuigd was dat er besprekingen zullen plaatsvinden, zowel voor als na de reis, met onze Braziliaanse partners.”
Albert Ramdin, Minister Buitenlandse Zaken in Paramaribo sprak van een waardevolle en sterke relatie tussen beide landen en een die Suriname wil verdiepen. “De regering geleid door president Chandrikapersad Santokhi is er een op basis van mensenrechten, verantwoord beleid en een onafhankelijke rechtstaat. Deze zijn waarden die we delen met Brazilië en diens regering”, aldus minister Ramdin. Hij sprak ook zijn dank uit voor de gelegenheid die president Santokhi eerder had om een telefonisch gesprek te voeren met de Braziliaanse president Jair Bolsonaro. Beide staatshoofden hebben in juli telefonisch gesproken over de verdere verdieping van de relatie. “Dat is de basis waarop we proberen deze relatie verder invulling te geven”, voegde de bewindsman eraan toe. Hij noemde de technische samenwerking met de Brazilian Coorperation Agency (ABC) – een technische samenwerking tussen Brazilië en de Caricom – geweldig en Suriname voelt zich bevoorrecht om hierin het grootste portfolio te hebben.
Behalve dat er op politiek gebied reeds strategische zaken zijn besproken, verwacht minister Ramdin de komende maanden ook discussies op het gebied van samenwerking in de private sector tussen de twee landen.
Verder zullen ook nieuwe beleidsinzichten gedeeld worden. “We willen ook naar een niveau van strategische samenwerken met voordelen voor de samenleving van het Guyana schild”.
Minister Ramdin noemde hierbij Suriname, Brazilië en Guyana. In dit context zullen alvast initiële gesprekken gevoerd worden tijdens een drie landen summit die later dit jaar mogelijk in Suriname plaatsvindt en waarbij de aanwezigheid van de Braziliaanse president verwacht wordt. “Wij kijken alvast uit naar het bezoek van president Bolsonaro”, zei minister Ramdin. Hij benadrukt dat Brazilië dan wel een groot buurland is, maar dat Suriname zich gelijkwaardig voelt. Minister Ramdin is blij dat de onderhandelingen als gelijkwaardige partners kunnen worden gevoerd. Hij zegt dat er op een respectvolle manier wordt gesproken over kwesties die relevant zijn voor het heel halfrond, zaken die met regionale stabiliteit te maken hebben, waaronder humanitaire kwesties zoals de situatie in Haiti.
“Maar ook regionale economische samenwerking. Ik denk dat het voor ons allen goed kan zijn”, aldus de bewindsman.
